شرکت پتروآلتون واردات و صادرات مواد شیمیایی

با رشد جمعیت و افزایش تقاضا برای غذا، بهره‌وری از زمین‌های کشاورزی بیش از پیش افزایش یافت. این بهره‌وری بیش از حد باعث کمبود عناصر ضروری از جمله فسفر شده است. کمبود فسفر رشد گیاه را متوقف می‌کند و بلوغ آنها را به تاخیر می‌اندازد؛ همچنین عملکرد گیاه را کاهش می‌دهد. از این رو استفاده از کودهای فسفاته حائز اهمیت است. فسفریک اسید یکی از عناصر کلیدی در تولید کودهای فسفاته است. در ادامه این متن به بررسی نقش اسید فسفریک در کشاورزی می‌پردازیم.

نقش فسفر در کشاورزی:

فسفر از جمله عناصر ضروری برای رشد و بلوغ گیاهان است. این ماده در انتقال انرژی، فتوسنتز، تشکیل DNA و پروتئین ضروری است. زمانی که خاک با کمبود این عنصر روبه‌رو باشد، رشد گیاه متوقف می‌شود و بلوغ آن به تاخیر می‌افتد. از این رو برای جبران این عنصر از کودهای بر پایه‌ی فسفر استفاده می‌کنند.

نقش اسید فسفریک در کشاورزی:

یک ماده‌ی شیمیایی مهم که کاربردهای بسیاری در زمینه‌های مختلفی دارد، اسید فسفریک نام دارد. این ترکیب در کشاورزی به عنوان کود کاربرد دارد. این ماده در غالب کود در روند رشد گیاهان به شدت موثر است و بدون آن تکثیر و رشد سلولی گیاهان ممکن نیست. جالب است بدانید رشد ریشه‌های جدید، گل‌ها، دانه‌ها و میوه‌ها به فسفر وابسته‌اند.

 

در سال‌های اخیر استفاده از کودهای آلی افزایش یافته است، کودهای فسفر برای گیاهان بسیار مهم‌اند و مواردی را ارائه می‌دهند که کودهای آلی قادر به انجام آنها نیستند. عنصر فسفر بلوغ گیاهان را سریعتر می‌کند و شرایطی را برای رشد ریشه ها فراهم می‌کند. این امر برای مناطق خشک بسیار مهم است.

 

تولید کود:

یکی از ترکیبات کلیدی برای تولید کودهای فسفاته مانند مونو آمونیوم فسفات و دی آمونیوم فسفات این اسید است.

 

این کودها عنصر P را به راحتی در اختیار گیاهان قرار می‌دهند که باعث ارتقا توسعه گیاهان، گلدهی و میوه دهی بهتر آنها می‌شود.

تنظیم کننده اسیدیته خاک:

این اسید در کاهش pH خاک‌های قلیایی موثر است. تعداد زیادی از گیاهان شرایط اسیدی را ترجیح می‌دهند؛ همچنین pH خاک به صورت مستقیم بر به توانایی مواد مغذی اثر می‌گذارد. با کاهش pH خاک، این اسید به مواد مغذی ضروری کمک می‌کند تا راحت‌تر در دسترس گیاه قرار گیرند.

حل شدن مواد مغذی:

این اسید به حل‌شدن مواد مغذی مانند آهن، روی، منگنز در کودها و اصلاح کننده‌های خاک کمک می‌کند. مواد مغذی حل‌شده راحت‌تر توسط گیاه جذب می‌شود و جذب بهینه آنها را تضمین می‌کند.

تنظیم کننده pH در آب آبیاری:

این اسید زمانی که به آب آبیاری اضافه می‌شود می‌تواند به تنظیم pH کمک کند. نوسانات سریع pH بر رشد گیاهان تاثیر منفی می‌گذارد و این اسید از این اتفاق جلوگیری می‌کند. این ماده با حفظ pH پایدار، دسترسی گیاهان به مواد مغذی را افزایش می‌دهد.

نگهداری آبیاری قطره‌ای:

این اسید گاهی اوقات به تمیزکردن سیستم آبیاری قطره‌ای کمک می‌کند.  مواد معدنی را در خود حل و از گرفتگی و رسوب سیستم جلوگیری می‌کند؛ اینکار برای اطمینان از توزیع یکنواخت آب و مواد مغذی به صورت یکنواخت بین گیاهان است. 

خواص کود اسید فسفریک:

در ادامه به بررسی خواص این اسید در قالب کود می‌پردازیم.

• کیفیت بالای محصولات به دست آمده
• رشد سریع‌تر گیاهان
• ریزش کمتر دانه‌ها
• پر تر شدن دانه‌ها
• افزایش بازده
• افزایش مقاومت گیاه در برابر خشکی، شرایط بد آب و هوایی و بیماری‌ها

در صورتی که ساقه‌ها و ریشه‌ها رشد نمی‌کنند، گلدهی، جوانه زنی و قدرت گیاه کاهش یافته است استفاده از کودهای حاوی این اسید اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند.

روش مصرف:

حرکت عنصر P در کودهای فسفات جامد بسیار خفیف است به همین دلیل  این اسید را به روش‌های متنوعی می‌توان به خاک افزود. این روش‌ها شامل:

• محلول‌پاشی
• تیمار بذر
• ادغام با خاک
• کوددهی
• آبیاری

است. یکی از روش‌های رایج استفاده از این ماده در آب آبیاری است که مشکل عدم رسیدن کود به ریشه را حل کرده است. به همین دلیل برای محصولات با ریشه عمیق مانند چغندر قند و یونجه از این ماده استفاده می‌کنند. شکل مایع این اسید حاوی 54%، P₂O₅ است که در خودروهای تانک حمل و توسط خودروهای کوچکتر توزیع می‌شود. مقداری زیادی از آن توسط آب آبیاری به زمین های کشاورزی اعمال می‌شود.

مزایا:

یکی از مزایای این ماده سازگاری آن با سایر کودها است و این اسید می‌تواند با دیگر منابع مغذی مخلوط شود و ترکیبات مخصوصی را ارائه دهد. همچنین به کشاورزان کمک می‌کند تا بر اساس نیازهای خاک ترکیبات مغذی را بسازند و شرایط خاک را احیا کنند. از دیگر مزایای آن می‌توان به نفوذ بهتر، پراکندگی بهتر و تبدیل به فسفات‌های طبیعی در خاک اشاره کرد.

مضرات:

در کنار تمام مزایایی که این ماده در کشاورزی دارد در زمان استفاده از آن باید اثرات زیست محیطی در نظر گرفت. زیرا مصرف بیش از حد یا استفاده نادرست باعث آلودگی آب و خاک می شود. منابع بسیاری مانند سنگ فسفات، پودر استخوان و مواد معدنی مختلف برای بهره‌مندی و تامین این عنصر وجود دارد که انتخاب هر کود به شرایط خاک، نیاز محلول و دسترسی محلی وابسته است.

جایگزین:

 

در سال‌های اخیر جایگزین‌هایی مانند کودهای آلی و کودهای زیستی به منظور جلوگیری از وابستگی به کودهای اسید فسفریک افزایش یافته است.